Ἀριθμ. Πρωτ.: Φ. 8α’/323
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΠΑΣΧΑ 2007
Ὁ Μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως καὶ Σαμοθράκης Ἄνθιμος,
πρὸς τοὺς εὐλογημένους χριστιανοὺς τῆς Ἐπαρχίας μας,
ὅσους πιστεύετε στὸ Ὄνομα καὶ στὴν Παρουσία
τοῦ Ἀναστημένου Ἰησοῦ Χριστοῦ στὴ ζωή σας˙
Ἀδελφοὶ καὶ Ἀδελφές μου,
Χριστὸς Ἀνέστη!
Αὐτὲς οἱ δύο λέξεις εἶναι τὸ μεγάλο μήνυμα τοῦ Πάσχα. Γιορτάζουμε τὴν Ἀνάσταση τῆς νεκρῆς πίστεώς μας, ποὺ σὰν τὴν ἀναμμένη λαμπάδα ποὺ κρατᾶμε στὰ χέρια μας, φωτίζει καὶ σκορπίζει ὅλα τὰ σκοτάδια τῆς γνώσεως μέσα μας καὶ γύρω μας. Δυστυχῶς, στὶς ἡμέρες μας καὶ στὸν τόπο μας ζοῦμε ξανὰ τὴν σκληρὴ ἀναβίωση τῆς πάλης ἀνάμεσα στὴν πίστη καὶ στὴ γνώση. Μεταξὺ τῶν δύο αὐτῶν, τῆς πίστεως καὶ τῆς γνώσεως ὑπάρχει σημαντικὴ ποιοτικὴ διαφορά.
Ἡ Ἐκκλησία διδάσκει πὼς αὐτὰ ποὺ βλέπουμε δὲν χρειάζεται νὰ τὰ πιστεύουμε ἐπειδὴ ἀκριβῶς τὰ γνωρίζουμε. Καὶ μᾶς προειδοποιεῖ πὼς ὅταν τὸ ἀντικείμενο τῆς γνώσεως τὸ μετατρέψουμε σὲ ἀντικείμενο πίστεως τότε κινδυνεύουμε σοβαρὰ νὰ μετατρέψουμε τὴν γνήσια θρησκευτικότητα σὲ δεισιδαιμονία.
Ἡ πίστη ἀφορᾶ τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη στὴν ὁλότητά της, ἀποβλέπει στὸ ἄπειρο, εἶναι ἡ ἴδια ἡ μοίρα τοῦ προσώπου στὸν κόσμο, κι ὅταν κάποτε κλονίζεται εἶναι εὔκολο νὰ ἀνορθωθεῖ. Ἀντίθετα, ἡ γνώση ἀποτελεῖ ἕνα μέρος τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, ἀποβλεπεῖ σὲ φθαρτὰ πράγματα καὶ κάποτε ἀποβαίνει μοιραία γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ὅταν τὰ κενὰ καὶ οἱ ῥωγμές της δὲν καλύπτονται ἢ δὲν φέρνουν στὸν ἄνθρωπο τὴν γαλήνη.
Μερικὲς φορὲς ὁ ἄνθρωπος πιστεύει σὲ ἐπιστημονικὲς ἀλήθειες ποὺ ὡς μεταβαλλόμενες ὁδηγοῦν σὲ ἀνασφάλεια τὸν ἄνθρωπο. Ἄλλοτε ὁ ἄνθρωπος πιστεύει σὲ ἰδεολογικὲς ἀλήθειες ποὺ προσπαθώντας νὰ συμμορφώσουν τὴν πίστη τους μὲ τὴν ἐξωτερικὴ πραγματικότητα, ὁδηγοῦν σὲ τρομοκρατία.
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Ἀναστημένου Ἰησοῦ Χριστοῦ μᾶς ζητᾶ νὰ πιστεύσουμε σ’ αὐτὸ ποὺ δὲν βλέπεται, καὶ εἶναι τὸ πνεῦμα. Ὅταν τὸ πιστεύσουμε τότε μόνο θὰ δοῦμε ὅσα ἡ πίστη κατ’ ἀρχὴν κρατοῦσε στὴ σκιά. Ὁ μόνος τρόπος νὰ περάσουμε στὸν τόπο τοῦ πνεύματος εἶναι ἡ πίστη. Δὲν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος. Καὶ βέβαια ἡ πίστη δὲν εἶναι τυφλή. Εἶναι γνώση ἀλήθειας. Ἀλήθειας ποὺ ἔρχεται ὡς αἰφνίδιος φωτισμὸς τοῦ ἔσχατου προορισμοῦ τῆς ψυχῆς. Καὶ ἰσοδυναμεῖ μὲ θαῦμα.
Αὐτὸ τὸ θαῦμα τῆς πίστεως εἶναι τὸ μόνο ἐφόδιο μὲ τὸ ὁποῖο καλούμεθα, ἀδελφοί μου, νὰ βιώσουμε τὸ ἱστορικὸ καὶ πνευματικὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία σ’ ἕνα περίπατο στοὺς αἰῶνες, μᾶς καλεῖ νὰ δοῦμε προσεκτικὰ τὰ πολλὰ ἐρωτηματικὰ ποὺ πλανιοῦνται πάνω ἀπὸ τὸν ἄδειο Τάφο τοῦ Κυρίου μας καὶ μᾶς βάζει στὸν πειρασμὸ ν’ ἀπαντήσουμε στὸ ἐρώτημα ποὺ ἀπηύθυνε ὁ Χριστὸς στοὺς μαθητές του: «ἐσεῖς ποιὸς λέτε ὅτι εἶμαι»; Αὐτὴ ἡ διαδικασία μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἐμπειρία τῆς Ἀναστάσεως. Καὶ τότε τίποτε καὶ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ κλονίσει τὴν Πίστη μας ποὺ προοδευτικὰ μᾶς φέρνει στὴ γνώση τοῦ Θεοῦ.
Οἱ Ἕλληνες πάντοτε στὸ παρελθὸν γυρεύαμε τὴ γνώση μέσῳ τῆς πίστεως. Προκόψαμε σὰν λαὸς καὶ μεγαλουργήσαμε σὰν πνεύματα, ἐπειδή -μέχρι τώρα- ποτὲ δὲν νιώσαμε ἄνετα μέσα στὴ φύση, σὰν ἁπλᾶ φυσικὰ ὄντα. Ἀγωνιζόμασταν πάντοτε -μέχρι τώρα- ν’ ἀποκτήσουμε μέσῳ τῆς λογικῆς πίστεως, ἐμπειρίες τοῦ πνευματικοῦ κόσμου καὶ τῶν ἀμείλικτων πνευματικῶν του νόμων. Ἀπὸ τότε ποὺ ὁ Ὀρφέας κατέβηκε στὸν Ἅδη γιὰ νὰ ἀναζητήσει τὴ χαμένη ψυχή. Ἀπὸ τότε ποὺ ὁ Ὀδυσσέας κατέβηκε στὸν Ἅδη γιὰ νὰ πάρει ὁδηγίες ἀπὸ τὸν Σαμάνα Τειρεσία, γιὰ νὰ μπορέσει νὰ διαπλεύσει μὲ ἀσφάλεια τὸν τρομερὸ ὠκεανὸ τῆς φυσικῆς ὑπάρξεως.
Στὶς ἡμέρες μας φαίνεται ὅτι κουραστήκαμε οἱ Ἕλληνες. Στὰ Ἱεροσόλυμα γύρω ἀπὸ τὸ Κουβούκλιο τοῦ Παναγίου Τάφου, καιροφυλακτοῦν μὲ ζωντάνια ὁμόδοξοι καὶ ἀλλόδοξοι, νὰ τοὺς παραδώσουμε μὲ τὰ κουρασμένα χέρια μας αὐτὸ τὸ γεγονὸς τῆς πίστεως ποὺ κρατούσαμε ἐπὶ αἰῶνες. Στὴν τηλεόραση στὴν Ἑλλάδα, σκυλεύεται ἡ πίστη, ὀνομάζεται ἀπάτη καὶ ἐμφανίζεται ὡς λογική. Σημάδια ὅτι δὲν μᾶς ἀξίζει πλέον «ὁ πολύτιμος μαργαρίτης». Μάλλον αὐτὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι πρέπει νὰ γίνει, ὥστε καὶ χωρὶς τὴν συμβολὴ τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος ἡ λειτουργία τῆς Πίστεως σὲ ἀντιπαραβολὴ μὲ τὴν διστακτικὴ λογική, νὰ συνεχίζει νὰ ἐξασφαλίζει τὴν συνολικὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.
Ἡ συνεισφορά μας τῶν Ἑλλήνων στὴν ὑπαρξιακὴ ἐγρήγορση φαίνεται ὅτι εἶναι ὄχι μόνο φθηνὴ καὶ λιγοστή, ἀλλὰ κυρίως ἀρνητική. Σὰν πρόσωπα, ὅμως, ὁ Χριστὸς δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει.Γι’ αυτό,
Ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές μου ἐν Κυρίῳ˙
Ἐσεῖς χαρεῖτε τὴν ἡμέρα αὐτή. Δῶστε της τὴ διάρκεια τῆς ζωῆς σας. Τραγουδήστε τὴ νίκη τοῦ Θεοῦ καταπάνω στὸ θάνατο. Ἀπολαύστε τὴν ἐρμηνεία τῆς ζωῆς σας κάτω ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς Ἀναστάσεως. Ἀφῆστε τὸ ἀνέσπερο φῶς νὰ φωτίσει καὶ νὰ σκορπίσει τὰ γαιώδη σκοτάδια μέσα σας. Ὁ Χριστὸς ζεῖ καὶ εἶναι παρὼν στὴν ψυχή σας, στὴ ζωή σας καὶ στὴν οἰκογένειά σας. Διαπιστώστε το καὶ φωνάξτε το σ’ ὅλο τὸν κόσμο γύρω σας. Κραυγᾶστε μέχρι τὸν οὐρανὸ τὸ ἐγκαρδιότερο ἀπ’ ὅλα τὰ μηνύματα, ποὺ ἀκούστηκαν ποτὲ στὸν κόσμο:
Χριστὸς Ἀνέστη!
Μὲ ἀγαπητικοὺς πασχαλινοὺς χαιρετισμούς
Ο
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
✥ Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΣ
