† Αρχιμ. Ειρηναίος Λαφτσής
4 Αυγούστου 2016
ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ
Βήμα 4ο
Στη συνέχεια της αναφοράς μας στα επίθετα που έδωσε η Εκκλησία στο πρόσωπο της Παναγίας μας, θα αναφερθούμε στο δεύτερο χαρακτηριστικό επίθετο μετά το «Παναγία». Η Εκκλησία την ονόμασε «Αειπάρθενο».
Η αειπαρθενία της Μαρίας στηρίζεται σε προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης σε χωρία της Καινής Διαθήκης και σε πλήθος ομιλιών αγίων θεολόγων Πατέρων της Εκκλησία μας με πρώτο τον μεγάλο θεολόγο των πρώτων αιώνων άγιο Ειρηναίο (+202), επίσκοπο Λουγδούνων (Λυών Γαλλίας). Από τους ερευνητές θεωρείται αυτή (του αγ. Ειρηναίου) η πιο πολύτιμη και αξιόπιστη συγγραφή, επειδή ήταν μαθητής του αγίου Πολύκαρπου Σμύρνης, ο οποίος γνώριζε προσωπικά τον Ευαγγελιστή Ιωάννη. Αλλά και άλλοι Πατέρες όπως οι Κύριλλος Αλεξανδρείας, Επιφάνιος Κύπρου, Αμβρόσιος Μεδιολάνων, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ανδρέας Κρήτης, Μάξιμος Ομολογητής, Γερμανός Κων/πόλεως συνέγραψαν ομιλίες και μελέτες για την προσωπικότητα της Παναγίας.
Ας δούμε τώρα τι σημαίνει Αειπάρθενος.
Αειπάρθενος σημαίνει ότι πρώτον η Μητέρα του Χριστού πρώτον, συνέλαβε ενώ ήταν παρθένος. Δεύτερον, γέννησε εν παρθενία, χωρίς δηλαδή διάσπαση της μήτρας, και τρίτον έζησε μέχρι την κοίμησή της εν παρθενία.
Να πούμε πριν αναπτύξουμε τις τρεις αυτές καταστάσεις ότι η περί αειπαρθενίας διδασκαλία της Γ’ Οικουμενικής Συνόδου έχει χριστολογικό χαρακτήρα. Δηλαδή, αν δεν δεχθούμε την αειπαρθενία, τότε δεν δεχόμαστε και ότι είναι Θεοτόκος. Γέννησε απλώς άνθρωπο κι όχι τον θεάνθρωπο Ιησού.
Στην Παλαιά Διαθήκη ο προφήτης Ησαΐας αναφέρει: «Ιδού η Παρθένος εν γαστρί εξει και τέξεται υιόν» ( Ης. 7, 44 ).
Ο προφήτης Ιεζεκιήλ γράφει στην προφητεία της κλειστής πύλης –όπως την ονομάζουν οι Εβραίοι- εννοώντας την Μαρία: «Η πύλη αυτή κεκλεισμένη έσται και ουκ ανοιχθήσεται, ουδείς μη έλθη δι’ αυτής ότι Κύριος ο Θεός Ισραήλ εισελεύσεται αυτής και έσται κεκλεισμένη». (Ιεζ 44, 2).
Στην Καινή Διαθήκη έχουμε την ισχυρότερη διαβεβαίωση περί της παρθενίας της Παναγίας από την ίδια. «Πως έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω» (Λουκ. 1, 34 ).
Ας δούμε λοιπόν πως συνέλαβε η Μαρία ούσα Παρθένος. Θα μεταφερθούμε στην Ναζαρέτ και στο ιστορικό γεγονός του Ευαγγελισμού. Η Μαριάμ δεν γνώρισε άνδρα μέχρι την συνάντησή της με τον αρχάγγελο Γαβριήλ. Άλλωστε ήταν 15 χρονών, ζούμε μέσα στο Ναό και μάλιστα –όπως λένε πολλοί Πατέρες- στα Άγια των Αγίων, άρα απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο Χριστός θα ερχόταν στον κόσμο, όταν θα ζούσε σ’ αυτόν η κατάλληλη γυναίκα. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη ο Χριστός θα ερχόταν, όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Ο άγιος Μάξιμος ο ομολογητής αλλά και ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας θεωρούν ότι το πλήρωμα του χρόνου είναι η Μαριάμ από την Ναζαρέτ. Στο πρόσωπό της βρέθηκε το αγιότερο και καθαρότερο πλάσμα της δημιουργίας του Θεού κι έτσι ο Θεός μπόρεσε να γίνει άνθρωπος για να επαναφέρει τον άνθρωπο στον Παράδεισο.
Η παναγιότητα της Μαριάμ νικά τους όρους της φύσης, δέχεται το Άγιο Πνεύμα για να γίνει η σύλληψη του Χριστού, χωρίς να διασταλεί κανένα όργανό της, γι’ αυτό και η σύλληψη είναι ανώδυνη σωματικά. Άλλωστε όπως λέει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός «όταν το παιδίον είναι Θεός πως η τεκούσα μπορεί να είναι απλό πλάσμα;». Ας θυμηθούμε και το στιχηρό των Αίνων του πλ. Α΄ ήχου: «Κύριε εσφραγισμένου του τάφου βγήκες από το μνήμα σου όπως γεννήθηκες από την Παρθένο. Δεν γνωρίζω πως σαρκώθηκες, ούτε ακόμη και οι άγγελοι σου. Όπως δεν γνωρίζουν ότι αναστήθηκες οι στρατιώτες που σε φυλούσαν. Και τα δύο είναι θαύματα που φανέρωσε ο Θεός για να σε προσκυνούμε».
Πως, όμως, μπορεί η Μαρία να γεννήσει τον Χριστό ενώ ήταν παρθένος; Δεν υπήρχε διαστολή των οργάνων; Δεν ένιωσε πόνους τοκετού; ΟΧΙ! Η απάντηση είναι όχι και είναι απόλυτο και φυσιολογικό για την Εκκλησία.
Ο άγιος Μάξιμος ερμηνεύει -εκτός των άλλων Πατέρων- πολύ όμορφα τους λόγους που η Μαριάμ συνέλαβε και γέννησε εν παρθενία. Όταν η Μαρία στην Ναζαρέτ συνάντησε τον αρχάγγελο Γαβριήλ πραγματοποιήθηκαν δύο γεγονότα μέσα από τον διάλογο που είχαν. Πρώτον, όταν της είπε «ο Κύριος μετά σου», τότε έλυσε την Μαρία από την κατάρα του προπατορικού αμαρτήματος από την οποία προέρχονται οι ωδίνες του τοκετού, όπως μαρτυρείται στην Γένεση (Γεν. 3, 16). Δεύτερον, όταν της λέει «Πνεύμα άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι», τότε πραγματοποιείται η σύλληψη του Χριστού.
Άρα, λοιπόν, γεννά φυσιολογικά, χωρίς όμως ωδίνες, αφού ήταν καθαρή από το προπατορικό αμάρτημα, και χωρίς φθορά σωματική λόγω της αγίας συλλήψεως.
Και βέβαια η παρθενία μετά τον τοκετό είναι φυσιολογική και αναμενόμενη αφού η γυναίκα αυτή αξιώθηκε να γεννήσει θαυματουργικώς, να δει Ανάστασή Του, να ζήσει την Ανάληψη και την Πεντηκοστή. Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν ένα θαύμα και αφιερώνουν την ζωή τους στο Θεό. Άρα η γυναίκα αυτή που έζησε το μεγαλύτερο θαύμα της ανθρωπότητας δεν είναι δυνατόν να μην τελείωσε την ζωή της όπως την ξεκίνησε.
«Φυλάτουσσα την παρθενία άτρωτη», όπως λέει ο άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός»
