Την Κυριακή 6 Μαρτίου 2011 το απόγευμα τελέσθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου ο Α' Κατανυκτικός Εσπερινός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Ο Εσπερινός αυτός λέγεται από την Εκκλησία μας και Συγχωρητικός γιατί δίνει την ευκαιρία στους Χριστιανούς να συγχωρηθούμε μεταξύ μας για να βιώσουμε αξίως την πνευματικότητα της περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Πριν το τέλος του Εσπερινού ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας ωμίλησε προς το πολυπληθές εκκλησίασμα και ανέπτυξε το θέμα της ομιλίας του, που ήταν: "Αποκάλυψη, Αντίχριστος, σφράγισμα, Κάρτα του Πολίτη".
Στο τέλος του Κατανυκτικού Εσπερινού ο Μητροπολίτης μας διάβασε την Συγχωρητική Ευχή και όλο το εκκλησίασμα του ευχήθηκε Καλή Μεγάλη Τεσσαρακοστή και καλό αγώνα και έλαβε την ευχή του.
Ομιλία Σεβ. Μητροπολίτου κ. Ανθίμου στον Α' Κατανυκτικό Συγχωρητικό Εσπερινό
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΝΘΙΜΟΣ
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ Α’ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ
Κυριακή 6 Μαρτίου 2011
«ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ, ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ,
ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ, ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ»
Η αποψινή ομιλία, έτσι όπως έχει προαγγελθεί, με θέμα «Η Αποκάλυψη, ο Αντίχριστος, το σφράγισμα και η Κάρτα του Πολίτη», είναι η τελευταία στη σειρά των ομιλιών που μας αξίωσε ο Θεός στην πόλη μας να πραγματοποιήσουμε φέτος, αρχίζοντας από τον περασμένο Οκτώβριο, αναλύοντας ένα - ένα τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης. Και κράτησα την ομιλία αυτήν έτσι όπως συνέπεσε χρονολογικά κατ’ αυτήν την ημέρα, προκειμένου να την δούμε ιστορικά, θεολογικά αλλά και επίκαιρα, έτσι όπως ακούγεται πολλά σχετικα στις ημέρες μας και γινεται πολύς σχετικός λόγος, με αφορμή την Κάρτα του Πολίτη.
Η Αποκάλυψη είναι, ένα μοναδικό στο είδος του, τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Ανήκει στην λεγόμενη Αποκαλυπτική Γραμματολογία. Ήταν ένας είδος φιλολογικής Γραμματολογίας που έκρυβε μέσα του και θεολογικά στοιχεία και άρχισε να καλλιεργείται δύο αιώνες πριν το Χριστό και συνεχίστηκε για δύο αιώνες μετά. Άλλο ανάλογο γνωστό βιβλίο είναι του Δανιήλ, λιγότερο γνωστές κάποιες ιουδαϊκές αποκαλύψεις και νεότερα μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Η Αποκάλυψη, λέει μια επιστημονική άποψη ότι γράφτηκε νωρίτερα από το 70 μ.Χ. Λένε πολλοί ιστορικοί ότι σ’ αυτό το κείμενο, τα «ελληνικά» του Ιωάννου του Θεολόγου δεν ήταν ακόμη τόσο καλά, αφού είναι δεδομένο ότι πρώτα ο Ιωάννης έγραψε την Αποκάλυψη και στην τελευταία δεκαετία του 1ου αιώνα, περίπου τριάντα χρόνια μετά, έγραψε το τέταρτο Ευαγγέλιο που έχει το όνομά του. Ένας δεύτερος λόγος που μας οδηγεί στο ότι γράφτηκε η Αποκάλυψη πριν από το 70, είναι ότι τα γεγονότα που περιγράφει στην Μικρά Ασία, φανερώνουν την εποχή του αυτοκράτορος Νέρωνος. Και ένα τρίτο σημαντικό, ότι δεν αναφέρεται καθόλου στο κοσμοϊστορικό για την εποχή γεγονός της καταστροφής του Ναού και των Ιεροσολύμων. Πάει να πει το κείμενο είχε γραφεί νωρίτερα. Υπάρχουν άλλοι μελετητές που λένε ότι γράφτηκε μεταξύ του 90 και του 95 μ.Χ. επειδή η κατάσταση των Εκκλησιών της Μικράς Ασίας όπως περιγράφονται είναι μεταγενέστερη των Επιστολών που είχε στείλει εν τω μεταξύ ο Απόστολος Παύλος. Κι ότι τα γεγονότα που περιγράφει, εικάζεται ότι αναφέρονται στα χρόνια του αυτοκράτορος Δομετιανού.
Υπήρξε για πολλούς αιώνες συζήτηση αν ήταν πράγματι ο Ιωάννης ο Θεολόγος ο συγγραφέας του βιβλίου της Αποκαλύψεως. Αναφέρεται μέσα στο βιβλίο η έννοια της χιλιετούς βασιλείας του Χριστού, την οποία η Εκκλησία απέρριψε αμέσως, και την οποία τον προηγούμενο αιώνα την επανέφεραν ξανά στο προσκήνιο οι Χιλιαστές, και η Εκκλησία παντελώς την έχει εξοβελίσει από την Θεολογία της. Ο Κύριλλος Ιεροσολύμων δεν δεχόταν την Αποκάλυψη ως κανονικό βιβλίο της Εκκλησίας. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος δεν την δεχόταν ομοίως ως κανονικό βιβλίο. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Θεοδώρητος που υπομνημάτισαν όλα τα βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης άφησαν έξω από τον υπομνηματισμό τους το βιβλίο της Αποκαλύψεως. Μόλις τον 10ο αιώνα μ.Χ. συμπεριελήφθη στον Κανόνα των Βιβλίων της Καινής Διαθήκης και κατετάγη ως 27ο βιβλίο στο τέλος αυτού. Όμως στους Ναούς δεν διαβάζεται ποτέ η Αποκάλυψη, ποτέ. Όταν ολόκληρη η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη διαβάζεται μέσα στους Ναούς μέσα στην διάρκεια ενός χρόνου.
Να περάσω στο δεύτερο θέμα. Η λέξη Αντίχριστος δεν συναντάται πουθενά στην Παλαιά Διαθήκη. Και θα μπορούσε κανείς να πεί ότι είναι εύλογο. Αφού δεν υπήρχε ο Χριστός, πως θα συζητείτο ο Αντίχριστος; Ούτε καν όμως στα προφητικά κείμενα. Η λέξη Αντίχριστος όμως δεν συναντάται πουθενά και στην Καινή Διαθήκη. Κανένας από τους Ευαγγελιστές, ούτε στις Πράξεις των Αποστόλων, ούτε ο Απόστολος Παύλος, ούτε όσοι έγραψαν τις Καθολικές Επιστολές, πλην του Ιωάννου -θα πω στη συνέχεια- δεν αναφέρουν την λέξη Αντίχριστος. Ο Παύλος φαίνεται ότι αναφέρεται στην έννοια αυτού του προσώπου όταν λέει «οι άνθρωποι της ανομίας», «ο υιός της απωλείας», «ο αντικείμενος», «ο υπεραιρόμενος» και «ο άνομος». Με αυτές τις λέξεις και όχι με τη λέξη Αντίχριστος ο Παύλος αναφέρεται στα γεγονότα των εσχάτων. Όσο κι αν φανεί παράξενο, η λέξη Αντίχριστος δεν αναφέρεται ούτε στην Αποκάλυψη του Ιωάννου. Πουθενά, ούτε για μιά φορά. Το κύριο θέμα της Αποκαλύψεως δεν είναι ο Αντίχριστος, αλλά είναι ο Χριστός. Κι εκείνο που διδάσκει η Αποκάλυψη μ’ αυτόν τον συμβολικό και αποκαλυπτικό τρόπο, σύμφωνα με την αποκαλυπτική Γραμματολογία της εποχής, είναι το εξής: Ότι ο Χριστός είναι ο πάσχων, ο θυσιαζόμενος Αμνός, που πάλι θα έρθει συνοδευόμενος από μάρτυρες της πίστεως για χάρη των ανθρώπων ξανά. Και τότε θα μας αποδείξει ότι είναι ο Κύριος της ζωής και του θανάτου και θα μας τα αποκαλύψει όλα. Αυτό λέει η Αποκάλυψη.
Υπάρχουν όμως τέσσερις αναφορές, σε τέσσερα σημεία της Καινής Διαθήκης όπου αναφέρεται η λέξη Αντίχριστος. Και τα τέσσερα σημεία είναι στις δύο Καθολικές Επιστολές του Ιωάννου του Θεολόγου. Θα σας τα διαβάσω και τα τέσσερα σε μετάφραση.
Στην Α’ Ιωάννου Επιστολή (2, 18): «Παιδιά μου, λέει ο Ιωάννης, έφτασε το τέλος. Έχετε ακούσει σχετικά με τον ερχομό του Αντιχρίστου. Λοιπόν τώρα σας λέγω ότι παρουσιάστηκαν πολλοί Αντίχριστοι. Από αυτό καταλαβαίνουμε πως πλησίασε το τέλος. Αυτοί οι Αντίχριστοι βγήκαν από ανάμεσά μας, μέσα από την Εκκλησία. Όμως ποτέ στ’ αλήθεια δεν ανήκαν πραγματικά σε μας. Γιατί αν αληθινά προέρχονταν από μάς, θα είχαν μείνει μαζί μας. Αλλά αυτοί έφυγαν ώστε να γίνει φανερό πως κανένας απ’ αυτούς δεν ανήκε πραγματικά ποτέ σε μας».
Το δεύτερο χωρίο, στο 2ο κεφάλαιο στίχος 22. Διερωτάται ο Ιωάννης: «Ποιός είναι ο ψεύτης; Είναι αυτός που αρνείται πως ο άνθρωπος Ιησούς είναι ο Χριστός. Αυτός είναι ο Αντίχριστος. Αυτός αρνείται συγχρόνως και τον Πατέρα και τον Υιό. Όποιος απορρίπτει τον Υιό, απορρίπτει και τον Πατέρα».
Το τρίτο χωρίο. Στο 4ο κεφάλαιο, στίχος 2: «Όποιος διακηρύττει πως ο Ιησούς είναι ο Χριστός που ήλθε και έγινε αληθινός άνθρωπος, αυτός έχει το Πνεύμα του Θεού. Όποιος το αρνείται όμως, αυτός δεν έχει το Πνεύμα του Θεού, αλλά το πνεύμα του Αντιχρίστου, για τον οποίο έχετε ακούσει πως έρχεται. Λοιπόν, σας λέγω, πως αυτός βρίσκεται ήδη μέσα στον κόσμο».
Και στη Δεύτερη Επιστολή του, στο στίχο 7 σημειώνει: «Πολλοί πλανεμένοι άνθρωποι ξεχύθηκαν στον κόσμο, που δεν παραδέχονται ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός, που έγινε άνθρωπος. Όποιος τα λέγει αυτά, ότι ο Ιησούς δεν είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού δηλαδή που έγινε άνθρωπος, αυτός είναι ο πλάνος και ο Αντίχριστος».
Ο Αντίχριστος, λοιπόν, στις Καθολικές Επιστολές του Ιωάννου φαίνεται ότι είναι:
1ον. Ο μόνιμος πειρασμός, ο διαχρονικός πειρασμός για τους Χριστιανούς και τις χριστιανικές κοινότητες.
2ον. Ότι δεν είναι ένας ο Αντίχριστος, αλλά είναι πολλοί. Ήδη άρχισαν να είναι παρόντες στη ζωή του κόσμου και στην Εκκλησία από τα χρόνια του Ιωάννου και φαίνεται ότι θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος˙ και στο τέλος των αιώνων, θα υπάρξει και ένας τελευταίος.
3ον. Ότι οι Αντίχριστοι που κατά καιρούς εμφανίζονται στην Εκκλησία, ανήκαν σε μας και είναι οι ψευδοπροφήτες, οι ψευδοδιδάσκαλοι και οι αιρετικοί που όλοι ανεξαιρέτως προήλθαν μέσα από την Εκκλησία, επειδή ερμήνευσαν με τρόπο προσωπικό το δόγμα και την πίστη της Εκκλησίας.
4ον. Φαίνεται ότι οι Αντίχριστοι είναι αρνητές της υποστατικής σχέσεως του Υιού προς τον Πατέρα. Αγωνίζεται γι’ αυτό ο Ιωάννης. «Όποιος δεν ομολογεί ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού που έγινε άνθρωπος, αυτός είναι Αντίχριστος».
Και το 5ον. Όποιος δεν ομολογεί ότι πραγματικά έγινε άνθρωπος ο Υιός του Θεού, δηλαδή, θα λέγαμε σήμερα μετά την Δ’ Οικουμενική Σύνοδο, όποιος αρνείται ότι ο Χριστός γεννήθηκε εκ Παρθένου, αυτός είναι Αντίχριστος.
Και το τελευταίο.
6ον Ότι ο Αντίχριστος θα μπορεί να είναι ή ένα πρόσωπο ή ένα αντιστρατευόμενο στην Εκκλησία και στο Χριστό ολόκληρο ανθρώπινο σύστημα.
Τι θα γίνει όμως με τον τελευταίο Αντίχριστο που θα έλθει στα έσχατα του κόσμου; Κατ’ αρχήν, επειδή κυκλοφόρησε κι ένα βιβλίο, από κάποιον άνθρωπο, μοναχό δυστυχώς, αλλά με ταραγμένη σκέψη, (είχε έρθει και στην πόλη μας και τον ανάγκασα από το τηλέφωνο μεσω μιάς ραδιοφωνικής εκπομπής να φύγει αμέσως). Το βιβλίο αυτο, το πλανεμένο, διδει τάχα απάντηση στο «Πότε θα έρθουν τα έσχατα του κόσμου».
Ο μοναχός έγραψε στο βιβλίο, (είχε και καλές πωλήσεις στην Ελλάδα, βλέπω διαφημίζεται συχνά και στην τηλεόραση), ότι το τέλος του κόσμου θα είναι το 2012. Σας θυμίζω αυτό που είπε ο Χριστός (διαβάστε το στο 1ο κεφάλαιο, 7ο στίχο των Πράξεων των Αποστόλων) όταν τον ρώτησαν οι μαθητές Του: «Πότε θα γίνουν αυτά, Κύριε;». Κι Εκείνος τους απάντησε: «Ουχ ημών εστί γνώναι χρόνους ή καιρούς, ους ο Πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία». Δεν είναι δική σας φροντίδα, δεν κάνει να ξέρετε, πότε θα έρθουν τα συγκεκριμένα χρόνια και οι καιροί. Την γνώση αυτή την κρατά ο Θεός στη δική Του εξουσία. (Τώρα, πως δεν το απεκάλυψε ο Χριστός, και το ξέρουν κάποιοι στην εποχή μας, το αφήνω στην κρίση σας!).
Υπάρχει όμως και κάποια θεολογική Γραμματολογία, πολύ σοβαρή και αξιόλογη που μιλάει για τα έσχατα του κόσμου και τον τελευταίο χρονολογικά Αντίχριστο που θα συμπέσει τότε να βασανίζει την Εκκλησία. Ο άγιος Ιππόλυτος, ο πάπας της Ρώμης, ιερομάρτυρας, άγιος, σοφός δάσκαλος της Εκκλησίας γράφει ένα κείμενο σοβαρό και αξιόλογο «Περί της συντελείας του κόσμου». Εκεί, λοιπόν, αναφέρεται στον τελευταίο Αντίχριστο και συνδυάζει τα κείμενα της Καινής Διαθήκης με την Αποκάλυψη. Λέει, λοιπόν, ότι η παρουσία του Αντιχρίστου του τελευταίου που θα ‘ρθει στη γη πριν την Δευτέρα Παρουσία θα διαρκέσει επτά χρόνια, το λέει αυτό η Αποκάλυψη. Αμέσως μετά θα ‘ρθει το τέλος του κόσμου και η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Όμως αυτά τα επτά χρόνια θα τα ζήσει ο κόσμος και η Εκκλησία σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση, η πρώτη περίοδος θα διαρκέσει 1260 ημέρες, περίπου 3,5 χρόνια, το μισό δηλαδή. Τον λέει τον αριθμό των ημερών αυτών η Αποκάλυψη.
Λέει, λοιπόν, ο Ιππόλυτος ότι τότε θα εμφανιστεί πάλι κάποιος Αντίχριστος, θα είναι ένας άνθρωπος που θα χαίρει μεγάλης εκτιμήσεως, θα είναι τόσο πράος, τόσο ευλαβής, τόσο ειρηνοποιός, θα μισεί την αδικία, θα σιχαίνεται την δωροδοκία, θα αγαπάει τις Γραφές, θα ευλαβείται τους ιερείς, θα τιμά τους γέροντες, θα αποστρέφεται την πορνεία, θα βδελύσσεται την μοιχεία, δεν θα οργίζεται, θα είναι φιλόξενος, θα είναι φιλόπτωχος, θα είναι ελεήμων, θα βοηθά τις χήρες, θα προστατεύει τα ορφανά, θα ελευθερώνει τους δαιμονισμένους ανθρώπους από τα δαιμόνια, θα συμφιλιώνει τους αντιμαχομένους ανθρώπους και θα δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία και αγάπη και σεβασμό προς τους Χριστιανούς και ιδιαίτερο σεβασμό προς τους ιερωμένους και τους μοναχούς. Ολόκληρος ο κόσμος, ολόκληρος ο πλανήτης, ακόμα και αυτοί που δεν πιστεύουν στον Χριστό, και που δεν αγαπούν την Εκκλησία, θα τον σεβαστούν και θα τον τιμήσουν γι’ αυτόν τον καλό χαρακτήρα που θα δείχνει. Θα τον ψηφίσει ολόκληρη η υφήλιος, ολόκληρος ο πλανήτης και θα τον ανακηρύξει ανώτατο αιρετό άρχοντα, πλανητάρχη, θα μπορούσαμε να πούμε. Επίμονα θα απαιτήσουν όλοι οι λαοί και οι δήμοι των ανθρώπων να είναι αυτός ο κυβερνήτης του κόσμου. Και οι οπαδοί του θα είναι πολύ πιστοί σ΄ αυτόν και πολύ φανατικά δοσμένοι σ’ αυτόν.
Αυτό θα κρατήσει για 3,5 χρόνια. Αλλά παράλληλα με τον Αντίχριστο που θα εμφανίζεται έτσι για να πλανήσει τους ανθρώπους, θα αναστηθούν δύο πρόσωπα του αρχαίου κόσμου, ο Ενώχ και ο Ηλίας. Θα κηρύσσουν ενάντια σ’ αυτόν και θα φωνάζουν: «Μην τον εμπιστεύεστε, μην τον ακούτε, είναι πλάνος, είναι υποκριτής, είναι ψεύτης». Και στα 3,5 χρόνια, μόλις συμπληρωθούν, οι οπαδοί, οι φανατικοί οπαδοί του Αντιχρίστου θα σφάξουν τους δύο προφήτες στην πλατεία των Ιεροσολύμων, κατά τρόπο που θα βλέπει το γεγονός συγχρόνως ολόκληρος ο πλανήτης, λενε τα κείμενα. (Κάποιοι λένε τα τελευταία ογδόντα χρόνια, πόσα έχει που ανακαλύφθηκε η τηλεόραση, ότι αυτό εννοεί. Ποιός ξέρει;).
Αμέσως μετά την σφαγή των δύο προφητών θα αρχίσει η δεύτερη περίοδος. 1260 ημέρες ακόμα. Τοτε θα αρχίσει το ξεσκέπασμα του Αντιχρίστου, δηλαδή θα οδηγήσει ο Αντίχριστος τους λαούς στο να τον θεοποιήσουν. Θα αρχίσει να κάνει θαύματα. Να μετακινεί βουνά. Να περπατάει στα κύματα. Να κατεβάζει φωτιά από τον ουρανό. Να μεταβάλει την νύχτα σε μέρα και την μέρα σε νύχτα. Να κινεί τον ήλιο και να υποτάσσονται σ’ αυτόν τα στοιχεία της φύσεως. Και ο κόσμος τότε θα αρχίσει να τον λατρεύει σαν θεό. Ο ίδιος θα αποδεχθεί αυτήν την τιμή και θα αυτοανακηρυχθεί θεός. Και τότε θα καλέσει τους δικούς του ανθρώπους, τους αφοσιωμένους σ’ αυτόν, τους πιστούς οπαδούς του θα τους καλέσει να σφραγιστούν με την σφραγίδα του. Εθελοντικά θα καλέσει να ‘ρθουν κοντά του όσοι τον αποδέχονται, για να πάρουν την σφραγίδα του, εθελοντικά λέει, όχι με την βία, σαν αμοιβή και σαν ευαρέσκεια του ιδίου προς αυτούς που τον αποδέχονται. Θα επανέλθω στην σφραγίδα σε λίγο.
Αυτό θα γίνει μέχρι το τέλος των 1260 ημερών. Τότε η Εκκλησία θα γνωρίσει τους πιο σκληρούς διωγμούς της και οι Χριστιανοί θα υποφέρουν πολύ. Πολλοί θα λυγίσουν, θα υποκύψουν, θα σταματήσουν να τελούνται στους Ναούς οι λειτουργίες. Οι ναοί θα μετατραπούν σε αίθουσες διασκεδάσεως. Και ο Χριστός, λέει ο Όσιος Νείλος ο μυροβλήτης, θα έχει αξία όσο οι ακαθαρσίες στο δρόμο. Θα καταφύγουν οι Χριστιανοί στις σπηλιές, στα βουνά και στις τρύπες της γης. Και τότε, στο τέλος των 1260 ημερών, θα φανεί το σημείο του Σταυρού στον ουρανό, προμηνύωντας την έλευση του Κυρίου και την έναρξη της Δευτέρας Παρουσίας Του. Ο Αντίχριστος και η βασιλεία του θα διαλυθούν με ένα φύσημα από το στόμα του Κυρίου και δεν θα αντέξουν το σύμβολο του Σταυρού, αλλά θα λιώσουν σαν τον πάγο. Οι πιστοί τότε θα φωνάξουν «Αμήν˙ έρχου Κύριε» -έτσι τελειώνει η Αποκάλυψη- θα αρπαγούν εις απάντησιν του Κυρίου και θα ψάλλουν την ωδή του Αρνίου. Τότε θα εξαλειφθεί από την καρδιά των ανθρώπων κάθε πόνος, τότε θα εξαλειφθεί από το πρόσωπο των ανθρώπων κάθε δάκρυ και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια. Έτσι το τέλος των επτά χρόνων θα κλείσει με την καταστροφή του σύμπαντος, όταν οι άγγελοι θα τσαλακώσουν το στερέωμα, ολόκληρο το σύμπαν, σαν ένα κομμάτι χαρτί, θα πάψει να υπάρχει χώρος, οπότε και χρόνος και έτσι θα αρχίσει η όγδοη ημέρα της Δημιουργίας, η άχωρη και άχρονη κατάσταση την οποία ετοίμασε ο Θεός για τον άνθρωπο.
Να πω λίγα λόγια γι’ αυτό που άφησα πρωτύτερα. Ποιό είναι το χάραγμα, το σφράγισμα του θηρίου, όπως αναφέρεται στην Αποκάλυψη; Προσέξτε παρακαλώ. Και ο Ιππόλυτος Ρώμης, και ο Ειρηναίος Λουγδούνου, ο Αρέθας Καισαρείας, ο Άνθιμος Ιεροσολύμων, μέχρι πρόσφατα, όλοι οι Πατέρες ανεξαιρέτως, μηδέ ενός εξαιρουμένου, ούτε ένας υπάρχει που να έχει αντίθετη άποψη πάνω σ’ αυτό που θα σας πω, μέχρι πρόσφατα και ο τελευταίος από την Καλαμάτα, ένας άγιος κληρικός, ο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος, που έκανε υπομνηματισμό της Αποκαλύψεως, θεωρούν βέβαιο ότι το σφράγισμα του Αντιχρίστου θα είναι το όνομά του. Όχι αριθμός, όχι νούμερο, αλλά το όνομά του, το οποίο θα το ακούσουμε ποιό θα είναι, και οι Χριστιανοί τότε θα έχουμε την δυνατότητα να ελέγξουμε εάν το τάδε όνομα ψηφαριθμούμενο μας δίδει τον αριθμό 666. Η έννοια της ψηφαριθμήσεως είναι γνωστή, κατά το ελληνικό αλφάβητο και αριθμολόγιο. Το α είναι το 1, το β το 2, το γ το 3, το ι το10, το κ το 20 κ.τ.λ. Γιατί τώρα το συγκεκριμένο νούμερο; Επειδή αποτελείται από 6 εκατοντάδες, 6 δεκάδες και 6 μονάδες. Είναι η ανακεφαλαίωση πάσης αποστασίας. Αποστασίας που έγινε «εν τη αρχή του κόσμου» (με τον Αδάμ), αποστασία που έγινε «εν τοις μέσοις καιροίς» (Νώε, Βαβέλ, Ναβουχοδονόσορ, Ρωμαίοι, Ισλάμ, Διαφωτισμός, μέχρι και μαρξιστική αθεΐα της εποχής μας), και αποστασία που θα συντελεστεί στο τέλος του κόσμου. Άρα, λοιπόν, εάν το κινητό μου τηλέφωνο έχει τον αριθμό 666, δεν σημαίνει ότι είναι το σφράγισμα του Αντιχρίστου. Αν ένας τόμος της Αγίας Γραφής, τόσος, μεγάλος, έχει την σελίδα 666, δεν σημαίνει τίποτε απολύτως. Ή αν ο αριθμός στην πινακίδα του αυτοκινήτου μου περιέχει μέσα το 666 δεν είναι το σφράγισμα. Επειδή σφράγισμα του Αντιχρίστου το όνομά του, λένε όλοι ανεξαιρέτως οι Πατέρες. Το ονομα, που εμείς αν το ψηφαριθμήσουμε, όταν εμφανιστεί, αφού προηγηθούν τα προηγούμενα στοιχεία, τότε θα καταλάβουμε ότι, ναι, είναι αυτός, ο συγκεκριμένος Αντιχριστος. Όταν λέει ότι θα γίνει το σφράγισμα με το όνομά του, και οτι θα ζητήσει να το τοποθετήσουμε στο χέρι μας ή στο μέτωπό μας, αυτό δεν σημαίνει (κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, δεν σας λέγω τίποτε δικό μου, καμιά ερμηνεία δική μου), δεν σημαίνει ότι θα είναι σε σημείο εμφανές. Όπως λένε οι Πατέρες, όταν εμείς στην βάπτιση σφραγίζουμε ένα παιδί και λέμε «Σφραγίς δωρεάς πνεύματος Αγίου, Αμήν», στο στόμα, στην μύτη, στ’ αυτιά, στα πόδια, στην πλάτη, στα χέρια, δεν φαίνεται το σημάδι του Σταυρού σ’ όλη του τη ζωή, αλλά το σφράγισμα του Σταυρού υπάρχει στο παιδί και είναι ανεξάληπτο με το λάδι, με το μύρο, με την ευχή των ιερέων. Έτσι, λένε οι Πατέρες, όπου γράφει η Αποκάλυψη, σφράγισμα στο χέρι, εννοεί ότι οι άνθρωποι που θα δοθούν στον Αντίχριστο, οι πράξεις τους, όσα φτιάχνουν με τα χέρια τους, θα είναι πράξεις σύμφωνες με το θέλημα του Αντιχρίστου. Και όταν λέει ότι θα σφραγιστούν στο μέτωπο, εννοεί ότι η σκέψη τους και τα διανοήματά τους θα είναι τελείως δοσμένα σ’ αυτόν, και όχι ότι θα υπάρχει κάποιο νούμερο στο μέτωπο ή κάποιο νούμερο στο χέρι ή μέσα στο δέρμα του σώματός μας.
Και το ερώτημα σ’ αυτήν την περίπτωση είναι απλοϊκό, διότι προσωπικά δεν με ενδιαφέρει να ερμηνεύσω την Αποκάλυψη με δικό μου τρόπο, δεν το τολμώ κάτι τέτοιο. Απλώς παίρνω, καταγράφω και είμαι έτοιμος σε όποιον από σας ζητήσει να του δώσω όλη αυτή τη γραμματολογία για να μελετήσει από τα πρωτότυπα τους υπομνηματιστές της Αποκαλύψεως.
Έχουμε δει και έχουμε αντιληφθεί μέχρι σήμερα κάποια τέτοια σημεία; Νομίζω πως όχι. Δεν έχει εμφανιστεί ούτε η πρώτη φάση των 1260 ημερών, που μπορεί κανείς να πει μήπως είναι εν κρυπτώ και παραβύστω; Όχι, επιμένουν οι Πατέρες, ότι θα είναι κοινώς γνωστά και θα τα βλέπει αυτά τα γεγονότα τις 1260 ημέρες ολόκληρος ο πλανήτης και θα αναγορευτεί Κυβερνήτης της Γης ο άνθρωπος αυτός. Ή μήπως περάσαμε στη δεύτερη φάση; Όχι, διότι η Εκκλησία, δόξα τω Θεώ, παρά τους πειρασμούς τους εσωτερικούς (από μας) και τους εξωτερικούς, από ανθρώπους που δεν την αγαπούν και δεν ζουν μέσα στα μυστήρια και στη ζωή της, δεν έχουμε τέτοιες δυσκολίες έτσι όπως είναι καταγεγραμμένες στους Πατέρες.
Και εμφανίζεται στην εποχή μας το γεγονός της Κάρτας του Πολίτη. Είναι ένα επικίνδυνο θέμα, για το οποίο βλέπετε επισταμένως η Ιερά Σύνοδος δεν μίλησε ακόμα. Και πολλοί μας κατηγορούν, το βλέπω, διαβάζω σε περιοδικά, κάποιοι έφεραν και τοποθέτησαν, χωρίς να πάρουν την άδεια του Επισκόπου, που επιβάλλεται, στα παγκάρια των ναών φυλλάδια που λένε να δηλώσετε, να στείλετε διαμαρτυρίες κτλ. Η Σύνοδος επιμένει να μην ομιλεί ακόμα. Γίνονται διαδηλώσεις και έγιναν στην Αθήνα με πολύ κόσμο. Κυκλοφόρησε μιά αφίσα και μου την έστειλαν αυτές τις ημέρες, αν θέλω να την βάλω στους ναούς και να σας ζητήσω να κατεβείτε στην Αθήνα στις 27 Μαρτίου σε μιά πορεία προς την Βουλή. Και το ερώτημα είναι δικό μου προς εσάς. Καλά τι νομίζετε; Εάν υπήρχε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, επικίνδυνο, θα το έκρυβα από σας και δεν θα σας ενημέρωνα ή δεν θα σας προσκαλούσα σε κάτι τέτοιο; Ή δεν θα δημιουργείτο σε όλη την Εκκλησία ένα κοινό μέτωπο ενάντια σε μιά τέτοια επιχειρούμενη προσπάθεια;
Το θέμα της Κάρτας του Πολίτη έχει ως εξής. Ακούγεται ότι θα υπάρχει το 666 επάνω. Σας είπα αυτό που λέει η Θεολογία μας. Δεν το φοβόμαστε, δεν σημαίνει τίποτε, δεν είναι το χάραγμα του Αντιχρίστου, δεν είναι η σφραγίδα του θηρίου, είναι ένα απλό νούμερο που όταν συμβούν όλα τα προηγούμενα και ζητήσει ο Αντίχριστος να μας σφραγίσει με το όνομά του, τότε να βεβαιωθούμε κρυφά, κάνοντας την πράξη της ψηφαρίθμησης, αν αυτό είναι το όνομα. Αλλά για λόγους συναισθηματικής φόρτισης δεν το θέλουμε αυτό το νούμερο σε κανένα απολύτως στοιχείο της ταυτότητός μας ή οπουδήποτε αλλού. Προσέξτε! Όχι ότι το φοβόμαστε, ότι θα μας βλάψει. Δεν το θέλουμε μόνο και μόνο επειδή κάποιοι θέλουν να μας το επιβάλλουν, μόνο αυτό το νούμερο. Γιατί; σώθηκε το 444, το 555, το 777; Γιατί το συγκεκριμένο αριθμό; Κάποιοι παίζουν με τον φόβο μας και αυτό το χατήρι δεν θα τους το κάνουμε.
Πήγε, λοιπόν, η Σύνοδος και εκπρόσωποι της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στον υπουργό, στον κ. Ραγκούση, και εκείνος υποσχέθηκε από τον Οκτώβριο τον περασμένο, ότι όταν θα ‘ρθει η Κάρτα «μην ανησυχείτε», μας είπε, «δεν υπάρχει τίποτε επιλήψιμο, όταν θα ‘ρθει η Κάρτα θα την φέρουμε στην Σύνοδο, να την δείτε και να διαβεβαιώσετε τον λαό να μην ανησυχεί, γιατί η Κάρτα προσβλέπει στο να πατάξει το έγκλημα» και όλα αυτά που τα ξέρετε και είναι γνωστά. Δεν μας την έστειλε ακόμα. Τον Δεκέμβριο που πέρασε, μιά βδομάδα πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων είδαμε ότι βγήκε σε δημόσια διαβούλευση στο ίντερνετ για να απαντήσουν οι πολίτες και να θέσουν οποιεσδήποτε αντιρρήσεις σ’ αυτό. Και το ερώτημα το δικό μας είναι. Πώς θέτετε σε διαβούλευση ένα κείμενο, μία κάρτα χωρίς να μας την δείξετε; Να την δούμε και να πούμε, ναι συμφωνούμε, ή δεν συμφωνούμε. Έχουμε δικαίωμα ως Έλληνες πολίτες όλοι να πούμε την γνώμη μας. Δεν μας την δείχνει, δεν μας την έφεραν ακόμα, δεν ξέρω μήπως και δεν ήρθε και τους αδικώ. Από που θα ‘ρθει και πότε θα ‘ρθει; Τόσο μεγάλη έκπληξη θα μας κάνουν;
Συνέβη το περιστατικό με την κάρτα των αστυνομικών, η οποία είναι αλήθεια ότι δεν ήταν Κάρτα του Πολίτη, αλλά ήταν αστυνομική ταυτότητα. Υπήρξε μία ευαισθησία πάνω σ’ αυτό το θέμα. Αλλά θεωρούμε ότι ήταν εγκληματικό λάθος να αποτάξουν από το Σώμα της Αστυνομίας, ανθρώπους που είχαν έστω την υπερβολική ευαισθησία, λέω εγώ, να φοβηθούν αυτό το νούμερο ή ενδεχομένως αν εκρύβετο κάτι μέσα που μπορούσαν να το βρουν με υπέρυθρες και δεν θέλησαν να το πάρουν. Σε μιά εποχή που σέβεσαι τα προσωπικά δεδομένα και την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, διώχνεις από το Σώμα της Αστυνομίας κάποιους ανθρώπους, γιατί; Ποιά η βιασύνη; Ποιό ήταν το έγκλημά τους;
Περιμένουμε, λοιπόν, και δεν θα βιαστεί η Σύνοδος να απαντήσει, αν δεν δούμε την Κάρτα. Γιατί, προσέξτε! Φοβούμεθα, μήπως υπάρχει κάποιο σχέδιο, που θέλει να εκθέσει την Εκκλησία. Φαντάζεσθε˙ να αρχίσουμε να φωνάζουμε «δεν την θέλουμε, διότι έχει το 666» και κάποια στιγμή να μας την δείξουν και να μας πουν «νάτη!, λέτε πράγματα κούφια και κενά περιεχομένου, δεν υπάρχει τίποτε˙ άρα τώρα μη μιλάτε και πάρτε την». Η Εκκλησία περιμένει να δει και τότε θα μιλήσει. Αν υπάρχει το 666 επάνω, θα πούμε οπωσδήποτε όχι. Και σας εξήγησα τους λόγους. Όχι ότι φοβόμαστε, το ξαναλέω. Αστείο είναι για μας το νούμερο, όπως όλα τα άλλα, αλλα επειδή κάποιοι επιμένουν ενδεχομένως σ’ αυτό, εμείς θα το απορρίψουμε. Το σημαντικότερο είναι ότι, έτσι όπως λέγεται, για την Κάρτα του Πολίτη θα δεσμεύσει και θα σκλαβώσει παντελώς την ελευθερία του ανθρώπου. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου αυτό που λέγεται για τα προσωπικά δεδομένα. Να το πάρουμε απόφαση. Δεν υπάρχουν προσωπικά δεδομένα. Κι ένας μαθητής του Γυμνασίου, καλός χρήστης των κομπιούτερς, θα μπορεί να μπει και μπαίνει στα κομπιούτερς του Πενταγώνου, στην Αμερική. Όλα μπορούν να γίνουν κοινώς γνωστά εξ αιτίας της εξειδικεύσεως που υπάρχει πάνω σ’ αυτά τα θέματα. Και οι ασφάλειες και οι δικλείδες δεν μπορούν να είναι ποτέ ασφαλείς. Αλλά, λέγεται ότι όλοι είμαστε ένοχοι μέχρι αποδείξεως της αθωότητός μας. Η Εκκλησία δεν μπορεί να δεχθεί κάτι τέτοιο. Εμείς λέμε ότι όλοι είμαστε αθώοι, μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Και προκειμένου να συλλαμβάνονται οι τρομοκράτες και οι κακοποιοί, δεν πρέπει να τρομοκρατηθεί και να πανικοβληθεί ολόκληρος ο υπόλοιπος κόσμος. Υπάρχουν τρόποι να συλλαμβάνονται οι κακοί, χωρίς να θεωρούνται συλλήβδην κακοί και τρομοκράτες όλοι οι ήρεμοι και καλοί και φιλήσυχοι πολίτες.
Τώρα θα μου πείτε: «Πέρασες σε άλλο θέμα». Στο θέμα της ελευθερίας του ανθρώπου. Είμαι άραγε εντός του θέματος; Δικαιούται η Εκκλησία -γιατί το ακούσαμε κι αυτό- ότι αν δεν έχει το 666, στην Εκκλησία δεν πέφτει λόγος. Έχει δικαίωμα η Εκκλησία να ομιλεί για την ελευθερία του προσώπου και της υπάρξεως του ανθρώπου; Μα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία είναι αυτή που ανήγαγε την ελευθερία από κατάσταση σε πρόσωπο. Η Εκκλησία είναι αυτή που είπε ότι η αλήθεια δεν είναι κατάσταση. Είναι πρόσωπο. Είναι το μοναδικό πρόσωπο στην ιστορία του κόσμου που είχε την αυτοσυνειδησία και είπε «Εγώ είμαι η Αλήθεια». Κι αυτός ήταν ο Χριστός. Μιά αλήθεια, που δεν τρομάζει, δεν πανικοβάλλει αλλά ελευθερώνει τον άνθρωπο.
Σκέφτηκα μήπως θα έπρεπε απόψε να μην αναφερθώ σ’ένα τέτοιο θέμα. Και με ενοχλεί το ότι αν κήρυττα ένα οποιοδήποτε άλλο θέμα, τόσα μαγνητόφωνα δεν θα υπήρχαν εδώ. Τα μαγνητόφωνα είναι για το ενδιαφέρον που δημιουργεί σε όλους η έννοια του Αντιχρίστου. Αν το θέμα το αποψινό ήταν, για παράδειγμα, «Ο Χριστός στη ζωή μας», δεν ξέρω αν θα υπήρχαν αυτά τα μαγνητόφωνα εδώ μπροστά.
Αλλά η Εκκλησία οφείλει να πει την αλήθεια, μιά αλήθεια που ελευθερώνει. Δεν μπορώ να συμφωνήσω με πολλούς που βλέπουν φαντάσματα, που βλέπουν φόβους, που πανικοβάλλονται με φοβίες, που βλέπουν εχθρούς, και κάθε μέρα ερμηνεύουν τις σφραγίδες της Αποκαλύψεως. Ένα βιβλίο, που το ξαναλέω, η Εκκλησία δεν το διαβάζει ποτέ, δεν το υπομνηματίζει ποτέ, γιατί περιμένει να μας αποκαλυφθεί όταν τα γεγονότα που περιγράφει συμβούν. Και η Εκκλησία ομιλεί με ασφάλεια, με δεδομένα και όχι με υπονοούμενα, ή με θρυλικές απόψεις ή με προφητολογικές έννοιες. Αλλά ξεκάθαρα ομιλεί και διδάσκει στους ανθρώπους. Η Εκκλησία ελευθερώνει. Ζητάει την μεταμόρφωση του ανθρώπου και την απελευθέρωσή του.
Να σας πω κι ένα παράπονο. Λυπάμαι που στις μέρες μας είδαμε, ενώ η Εκκλησία προσπαθεί να μεταμορφώσει τον άνθρωπο, στην πόλη μας να διαπραγματεύονται και στο τέλος να γίνονται πράξη ενέργειες που παραμορφώνουν το πρόσωπο του ανθρώπου. Μου είπαν˙ «Καλά, Σεβασμιώτατε, κακό είναι τα παιδάκια να πάνε στα καρναβάλια;». δεν θεωρώ ότι είναι αυτό το καλύτερο που έχουμε να δώσουμε στα νέα παιδιά του σήμερα, που υποφέρουν, που φοβούνται, που αγωνιούν και που δεν ξέρουμε τι μέρες τα περιμένουνε. Νομίζω, ότι είχαμε πολύ σημαντικότερα πράγματα να πούμε στα παιδιά μας αυτές τις ημέρες, παρά να αρχίσουμε την απαρχή με φιλοδοξία να κάνουμε καθεστώς τα καρναβάλια στην πόλη μας. Κλείνω την παρένθεση.
Η Εκκλησία, λοιπόν, ζητάει την ελευθερία του ανθρώπου. Από τις τροφές, γι’ αυτό αρχιζει η νηστεία από αύριο. Αύριο δεν τρώμε ούτε λάδι. Και ακολουθεί η υπόλοιπη Τεσσαρακοστή. Η νηστεία των τροφών μας θυμίζει ότι πρέπει να απελευθερωθούμε από τα πάθη μας, από τους εγωισμούς μας, από τις φιλοδοξίες μας. Μας φανερώνει ότι πρέπει να ελευθερωθούμε από τις αμαρτίες μας και γι’ αυτό οι εξομολόγοι από αύριο πρωί-απόγευμα θα είναι στους ναούς εξομολογούντες και εξομολογούμενοι ο ένας στον άλλον. Γι’ αυτό θα διαβάσουμε στο τέλος την ειδική Συγχωρητική Ευχή απόψε στον Κατανυκτικό (Συγχωρητικό, όπως τον λέμε) Εσπερινό. Και γι’ αυτό η Εκκλησία, για την ελευθερία του πνεύματός μας, μας οδηγεί στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Να μάθουμε να στερούμεθα θεληματικά, ώστε αν ποτέ χρειασθεί, να στερηθούμε κάτι χωρίς να το θέλουμε να έχουμε την δύναμη να το αντέξουμε. Να καταλάβουμε ότι μπορούμε να ζήσουμε και με λιγότερα πράγματα και να κατανοήσουμε ότι πίσω από την στέρηση, πίσω από την νηστεία, πίσω από την εγκράτεια κρύβεται μιά άλλη ποιότητα ζωής που δεν μπορούμε να την καταλάβουμε όταν τρώμε, πίνουμε, απολαμβάνουμε και διασκεδάζουμε πολύ καλά στη ζωή μας.
Εύχομαι σε όλους σας αυτή η περίοδος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής να είναι μιά περίοδος που θα ελευθερώσει τον καθένα από εμάς από οποιοδήποτε πάθος, από οποιαδήποτε αδυναμία, από οποιαδήποτε έλλειψη. Και θα ελευθερώσει τον καθένα από εμάς από οποιαδήποτε αμαρτία. Γιατί ο Χριστός περιμένει στο τέλος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Αφού λυτρωθούμε από τις αμαρτίες, αφού εγκρατευθούμε, αφού συγχωρεθούμε μεταξύ μας, αφού εκτιμήσουμε την ζωή πίσω από τα πράγματα και τα δεδομένα που έχει, να μας χαρίσει και την Ανάστασή Του. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου τελειώνει η Αγία και Μεγάλη Σαρακοστή. Οι άνθρωποι έχουμε καθαρίσει το σώμα μας και την ψυχή μας. Και τότε δεν υπάρχει τίποτε που θα φοβόμαστε στη ζωή μας. Ούτε Αντίχριστος, ούτε φόβος, ούτε πανικός, ούτε σφράγισμα. Ένας φόβος μένει. Ο φόβος του θανάτου. Αλλά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου καταπατείται και αυτός ο φόβος. Με την Ανάσταση του Χριστού, ο θάνατος καθίσταται ένας απλός ύπνος. Και πλέον οι άνθρωποι δεν φοβόμαστε ούτε και τον θάνατο. Αλλά μετά απ’ αυτόν γνωρίζουμε την πραγματικότητα της ζωής και της αθανασίας. Αυτήν εύχομαι σε όλους εσάς με όλη μου την καρδιά και με την συγχωρητική δύναμη της ευχής που θα διαβάσουμε σε λίγο. Αμήν.